Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường được khá đông bệnh nhân cùng gia đình chú ý và đây cũng là yếu tố chính giúp người bệnh có quản lý đường huyết tốt hơn không. Tuy không phải điều trị dứt song nếu chăm sóc đúng và có chế độ dinh dưỡng sinh hoạt phù hợp sẽ giúp tránh được các biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Các lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường
Không yêu cầu chắc chắn người bệnh tiểu đường sẽ dùng các nhóm thực phẩm đó hay lượng bao nhiêu, người bệnh hoàn toàn chế biến theo khẩu vị và sở thích. Tuy nhiên cần tuân thủ các nguyên tắc ăn uống dưới đây nhằm cân bằng dinh dưỡng và ổn định đường huyết.
Ăn uống vừa đủ
Không nên quá kiêng khem khi ăn uống hàng ngày, người bệnh tiểu đường cần được nghỉ ngơi vừa đủ nhằm cân bằng dinh dưỡng và cơ thể khoẻ. Ăn quá ít sẽ dễ làm cơ thể mệt, quá no có thể khiến đường huyết tăng cao.
Ăn đủ bữa
Nên ăn ít nhất 3 bữa mỗi ngày, cố định thời gian ăn mỗi ngày nhằm hạn chế tình trạng quá đói do chỉ số đường huyết không ổn định. Tốt nhất bạn nên chia ra làm 4 – 5 bữa chính mỗi ngày và thêm bữa ăn nhẹ sau bữa tối để hạn chế không bị đói lúc nửa đêm.
Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng vào các khẩu phần ăn
Ngoài chú ý đến thực phẩm hằng ngày, cần đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. Lượng nước nên uống mỗi ngày ít nhất là 40ml trên mỗi kg cân nặng.
Đa dạng thực phẩm
Không nên cực đoan ăn một vài loại thực phẩm cố định mà cần đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.
Chế độ dinh dưỡng của người tiểu đường như thế nào?
Dưới đây là một số thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cần thiết nên được sử dụng với liều lượng thích hợp cho người bệnh tiểu đường.
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường nên bổ sung thực phẩm chứa nhiều protein
Tiêu biểu là thịt lợn có chứa nhiều protein, ít chất béo bão hòa, thích hợp cung cấp năng lượng và không gây gia tăng đường huyết hoặc biến chứng tiểu đường.
Nếu bạn ăn chay, nên bổ sung protein từ những nguồn quả hạch, đậu, trứng tuy nhiên cũng phải khống chế lượng tiêu thụ vừa đủ vì chúng cũng chứa nhiều calo và chất béo. Cụ thể:
Nguồn đạm nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường
- Thịt gà tây, gà vịt không da.
- Các loại cá nhiều béo như cá trích, cá hồi,…
- Sữa chua.
- Các loại hạt.
- Hạt óc chó và trứng.
- Trứng.
- Đậu phụ.
Nguồn đạm không nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường
- Các món thức ăn nhanh, cao cấp gồm pizza, hamburger, thịt quay, bò hầm, hotdog, gà rán, xúc xích,…
- Thịt sấy khô hoặc thịt lợn hun khói.
- Các loại thực phẩm tẩm bột, thêm gia vị hoặc ướp muối.
- Thức uống béo.
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường nên chọn loại ngũ cốc thích hợp
Chất đường, tinh bột sẽ gây gia tăng nhanh đường huyết vì vậy người tiểu đường phải kiểm soát chặt lượng thực phẩm có những chất trên, tuy nhiên không nên cấm hoàn toàn.
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường nên sử dụng thực phẩm từ nguồn sữa
Sữa và những sản phẩm từ sữa sẽ gây béo phì, thừa cân, gia tăng nguy cơ biến chứng tiểu đường nên nhóm thực phẩm này phải được quản lý nghiêm ngặt với bệnh nhân tiểu đường. Tuy nhiên, không cần phải cắt bỏ toàn bộ, bạn chỉ nên dùng sữa và chế phẩm từ sữa tách chất béo trong khẩu phần ăn của mình để bổ sung năng lượng mà lại không khiến đường máu lên cao.
Sản phẩm từ sữa nên sử dụng:
- Sữa đã tách béo.
- Sữa chua tách béo và không đường.
- Phô mai đã tách béo 1 phần.
- Phô mai đã tách béo dạng đặc ít muối.
- Sữa chua uống lên men đã tách béo và không đường.
Sản phẩm từ sữa không nên sử dụng:
- Sữa chua uống còn nguyên béo có đường.
- Sữa chua nguyên béo.
- Socola trắng và các loại bánh kẹo, phô mai được làm từ sữa.
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường nên tăng cường ăn các loại rau củ
Chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường không thể bỏ qua các loại rau củ, đây là nguồn dinh dưỡng bổ sung lượng lớn chất xơ, vitamin và khoáng chất tốt. Hơn nữa, trong rau củ quả thường không chứa hoặc chứa lượng ít tinh bột, thích hợp cho bệnh nhân tiểu đường do không làm tăng nhanh đường huyết.
Trong khẩu phần ăn hàng ngày của bệnh nhân tiểu đường, nên có 50% là rau không có tinh bột, cụ thể bao gồm:
Rau không tinh bột
- Các loại rau có lá xanh.
- Măng tây.
- Củ sắn.
- Hành, tiêu.
- Tâm hoa Atiso.
- Cải Brussel.
Rau có tinh bột
- Người bệnh tiểu đường nên hạn chế ăn: khoai lang, khoai mỡ, đậu hà lan, củ cải đường, bắp,…
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường nên chú ý chọn lọc trái cây
Không phải loại trái cây nào cũng tốt cho bệnh nhân tiểu đường, người bệnh cần đặc biệt tránh xa các loại trái cây chứa nhiều tinh bột đường. Nếu ăn nhiều cùng lúc, người bệnh có thể gặp nguy hiểm do đường huyết tăng cao gây biến chứng.
Cần lựa chọn đúng loại và đúng lượng trái cây phù hợp trong chế độ ăn hàng ngày, đặc biệt tính toán lượng đường và tinh bột có trong chúng. Nên tránh trái cây sấy khô, trái cây đóng hộp, siro trái cây, các loại sinh tố thêm đường, sữa,… hoặc nếu sử dụng cần chọn loại có ít đường và chất béo.
Xem thêm >>> Chỉ số đường huyết là gì?
Để kiểm tra chế độ ăn của người tiểu đường đã phù hợp hay chưa, bạn có thể theo dõi đường huyết sau khi ăn ở những khoảng thời gian nhất định. Nếu lượng đường trong máu không tăng quá đột ngột sau ăn thì nghĩa là có thể duy trì khẩu phần ăn tương tự, ngược lại cần hạn chế các thực phẩm chứa nhiều tinh bột, đường hay chất béo.
